«کامران ندری» اقتصاددان و عضو هیئت علمی پژوهشکده پولی و بانکی و استاد دانشگاه امام صادق در گفت و گو با «تحریریه» در خصوص چرایی عدم وجود بهره وری در صنعت خودروسازی ایران اظهار داشت: قطع به یقین سال هاست که بخش عمومی غیردولتی از وضعیت خودروسازی بهره های کلانی می برد در حالی که ناکارآمدی این بخش، اقتصاد و مردم کشور را متضرر کرده و فشارهای هزینه ای بسیاری بر جامعه وارد می سازد.

وی در این باره که ادامه وضعیت فعلی خودروسازی به نفع چه کسانی است، گفت: به دلیل انحصار موجود در صنعت خودروسازی به عنوان یکی از بنگاه های بزرگ حاکمیتی مردم سال هاست هزینه های کلان جانی و مالی می پردازند. در حالی که اگر این ساختار غلط وجود نداشته باشد و حاکمیت عزم جدی برای برهم زدن این بازی داشته باشد مردم با پرداخت پولی که بابت خرید خودروی بی کیفیت و غیر استاندارد ایرانی می پردازند، می توانند خودروی با کیفیت خارجی خریداری کنند.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق معتقد است: اگر حاکمیت اراده ای برای منطقی کردن تعرفه های گمرکی داشته باشد و تعرفه های گمرکی را مثل کشورهای منطقه تنظیم کند واردات خودرو می تواند رانت و انحصاری را که عده کمی از آن بهره مند می شوند، قطع کند و به عموم مردم ایران منفعت برساند.

وی افزود: به عنوان مثال در مناظره های انتخابات ریاست جمهوری شاهد بودیم یکی از نامزدها بر این موضوع تاکید کرد در صورتی که رئیس جمهور مردم ایران شود خودروی خارجی وارد می کند، بدون اشاره به این نکته مهم که با چه تعرفه ای؟ در مناظرات آقای قالیباف به این نکته مهم اشاره نکرد که واردات خودرو با تعرفه های ۱۲۰ و ۱۳۰ درصدی به درد مردم عادی نمی خورد؛ من و شما با درآمدهای محدود توان خرید خودروی خارجی با تعرفه ۱۲۰درصدی را نداریم، بنابراین فقط ثروتمندان سوار آن می شوند لذا مردم عادی بی نصیب می مانند.

این کارشناس و تحلیلگر اقتصادی تصریح کرد: واردات خودرو زمانی معنا می یابد که برنامه ای برای منطقی کردن تعرفه واردات هم وجود داشته باشد. مردم شاهد بودند که نامزدها به موضوع درصد تعرفه واردات نپرداختند، چرا که می دانستند در این صورت آن ها باید به جنگ انحصارطلبان و مافیای اقتصادی خصولتی بروند که اقتصاد ایران را بلعیده است.

کامران ندری معتقد است: وضعیت خودروسازی ایران به نفع انحصارگران و گیرندگان رانت است. وجود فضای غیر رقابتی و انحصاری عامل عدم پیشرفت خودروسازی ایران در ده ها سالی است که از تولید خودرو در کشور می گذرد.

عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق در خصوص ناچار شدن مردم و اجبار آن ها در خرید خودروی ایرانی هم گفت: وقتی خودرویی با قیمت معمول و درست برای عرضه به مردم وجود ندارد، مردم ناچار به خرید خودروی ایرانی بی کیفیت هستند.

وی گفت: در فضای غیررقابتی و انحصاری کنونی، تولید کننده تولید می کند و مردم مجبور به خرید هستند. در بازار خودروی ایران، ماشین های چینی با قیمت های بیش از ۳ میلیارد تومان نیز کیفیتی ندارند، خودروهای درجه دو و سه چینی با قیمت خودروهای با کیفیت جهان به مردم ایران به جبر فروخته می شوند چرا که راهی برای مردم باقی نگذاشته اند.

ندری در این باره خاطر نشان کرد: لازم به ذکر است که مردم عادی با قدرت خرید پایین که حتی توان خرید پراید را هم ندارند، نمی توانند خودروهای درجه دو و سه چینی را بخرند. این بازار و ساختار آن معیوب است.

این مدرس دانشگاه افزود: منطقی شدن تعرفه ها به این معناست مردم با پولی که برای خرید خودروی ایرانی می پردازند بتوانند خودروی با کیفیتی را خریداری کنند اما ساختار به گونه ای چیده شده که جایی برای رقابت وجود نداشته باشد.

کامران ندری گفت: نبود رقابت، زمینه ساز کاهش بهره وری، گسترش فساد و افزایش ناکارآمدی است. نزدیک هفتاد سال است که با عناوین نخ نمایی همچون حمایت از خودروسازی ملی، مردم و اقتصاد را دچار مشکل کرده اند لذا برای عبور از این وضعیت و ساختار، یک فرد شجاع باید بیاید و روند را متوقف کند اما چه کسی، مشخص نیست!

پایان/